Door Patricia Smith
Toen hij een jaar of zeventig was, heeft de vader van schrijfster Marit Buur zijn unieke levensverhaal, dat zich afspeelt in Nederlands-Indië, Indonesië en Nederland uiteindelijk opgetekend in een aantal cahiers. Het verhaal waar hij nooit eerder over had gesproken. Bij het lezen voelde dochter Marit de urgentie ervan en besloot zij het tot een boek te bewerken: Namens mijn vader.
In de door haar gekozen romanvorm beschrijft zij treffend en zeer beeldend de levensloop van haar vader vanuit zijn beleving. De gebeurtenissen komen op een aangrijpende manier binnen, maar wel lijkt het of er voortdurend een beschermende buffer ingebouwd is. Het voelt alsof je tijdens het lezen al de gelegenheid krijgt om het beschrevene enigszins te verwerken. Let wel, ‘enigszins’…
Meekijkend door de ogen van een jonge jongen, en later van een volwassen man, word je geconfronteerd met de impact van het koloniale tijdperk in het voormalige Nederlands-Indië. Een onbezorgde jeugd ontaardt in het veel te vroeg volwassen moeten worden. Het verblijf in diverse interneringskampen en een ‘spoorwegkamp’ tijdens de Japanse bezetting met al zijn verschrikkingen veroorzaakt een pijn, die geen grenzen kent en niet meer weggaat. “Hoe kun je verzwakte mensen die bijna niets te eten krijgen lange dagen in de brandende zon laten werken?” Door het schrijven van zijn memoires heeft de hoofdpersoon de allesrakende pijn (hopelijk) een plek kunnen geven. Maar heel veel eerder al waren daar zijn beslissing en wil om zijn leven er niet door te laten beheersen: “…dit is de hel.”
De schrijfster weet door haar verteltrant in deze debuutroman blijvend te boeien en motiveert hiermee om het levenspad van de hoofdpersoon te willen blijven volgen. De naoorlogse periode in Nederlands-Indië, later Indonesië, en Nederland wordt bijzonder indringend beschreven. Middels een duidelijke tijdlijn wordt het voormalige Nederlands-Indië in haar vele facetten beschreven rondom de aanloop naar en de uitkomsten van de Tweede Wereldoorlog aldaar.
Een goed geschreven en ‘compleet’ boek!
Namens mijn vader. De Indische stilte verbroken, Batavia Publishers (2022) 196 pp. €18,50