Nummer 1: Wat spreek jij goed Nederlands!
Hoe vaak heb ik dit wel niet gehoord. Het is een goedbedoeld compliment, maar valt totaal verkeerd bij velen. Iedere keer als ik het hoor word ik een beetje beurs vanbinnen. Uiteraard bedank ik vaak degene die de opmerking maakt maar vul het direct aan met: “Ja tuurlijk, ik woon al bijna 30 jaar in Nederland”.
Ik was negen toen ik naar Nederland kwam, ik ging naar school, Dokter G. v.d Leeuwenschool in Arnhem, studeerde vervolgens aan de Amsterdamse Hogeschool voor de Kunsten en mijn werkomgeving was en is nog steeds vrij wit. Maar vaak weten ze dat niet. Zij denken dan aan hun enige contact met de Chinese gemeenschap, de afhaalchinees om de hoek.
Ja, daar zijn de Chinezen ook al ruim 30, 40 jaar in Nederland en spreken ze nog zeer gebrekkig Nederlands. Wat ze vaak ook niet weten is dat de generatie van onze ouders hierheen is gekomen om geld te verdienen. Geld verdienen door enorm hard te werken. Tijd om Nederlands te leren of een sociaal leven op te bouwen naast het runnen van het restaurant was er niet.
Het was voor hen dan ook niet belangrijk om goed Nederlands te kunnen spreken, als je maar de bestellingen begreep en een beetje over koetjes en kalfjes kon meepraten.
Zo kwam de grijsharige Nederlandse mevrouw die mij het compliment gaf een paar dagen geleden luisteren naar mijn verhaal genaamd ‘Chinees Meisje’ tijdens de Rotterdamse Operadagen.
Na mijn verhaal sprak zij mij aan om uiteindelijk te concluderen dat ik enorm goed Nederlands spreek. Ik had mijn praatje niet zomaar uit mijn hoofd geleerd. Ik besefte pas bij deze keer hoe veel ik me ergerde aan deze zin. Ik kon het daarvoor altijd wel negeren door te glimlachen als een boer met kiespijn, maar bij deze mevrouw had ik daar geen behoefte aan. De laatste keer dat ik zo’n compliment kreeg was al een hele tijd geleden. Ben ik dan ondertussen ‘gegroeid’ en meer gaan beseffen over hoe wij Chinezen dan onbedoeld worden gediscrimineerd? Het is inmiddels toch wel bekend dat de jongere generatie Chinezen in Nederland hoogopgeleid is en accentloos Nederlands spreekt?
Als Chinese Nederlander schaam ik me eigenlijk een beetje voor het feit dat dit soort opmerkingen nog steeds worden gemaakt: “Wat spreek jij dan toch goed Nederlands.” Zouden mensen dit misschien niet meer willen doen?! Voor mensen die net in Nederland zijn komen wonen vind ik gepast: “Je Nederlands is erg goed, mijn complimenten.”
Maar als opmerking voor mensen die hier zijn geboren en getogen en vloeiend Nederlands spreken is het best wel gênant.
Fenmei Hu is kunstenaar en columnist