Maureen Tan (1969) geeft kookworkshops en publiceerde onlangs De Bijbel van de Indonesische Keuken. Tan heeft een Chinees-Indische achtergrond. Redacteur Maureen Welscher interviewt haar.
Maureen Tan: ‘Ik ben jaren geleden gaan koken voor mijn buren in de wijk waar ik woon. Eerst in mijn eigen woontoren maar dat breidde zich uit naar de andere blokken in de wijk. Daarna heb ik negen maanden lang een pop-up restaurant gerund. Naast een daghap serveerde ik daar een rijsttafel.Nadat ik de pop-up moest sluiten in juni 2016 ben ik begonnen met het geven van Indonesische kookworkshops. Ik wilde mensen de echte Indonesisch keuken laten proeven en de recepten van mijn moeder delen.’
‘Na het overlijden van mijn vader in voorjaar 2017 is het ook een manier geworden om de smaakherinnering van thuis vast te houden. Een soort heimwee naar mijn ouders en naar vroeger. Ik begon mijn moeders recepten weer te koken en te herontdekken zeg maar. Toen ik per toeval in contact kwam met een uitgever hoefde ik dus niet lang na te denken De bijbel van de Indonesische keuken te maken.’
Hoe Indisch/Chinees ben je?
‘Als tiener en jonge vrouw had ik niet zoveel met mijn roots maar na mijn dertigste voelde ik me steeds meer Indisch. En onze opvoeding was natuurlijk ook echt Indisch. Strenge ouders maar wel altijd heel veel gezelligheid met talloze kennissen, vrienden en familie. En natuurlijk was eten ook altijd heel belangrijk.’
‘Ik voel me niet echt Chinees qua gebruiken. Met de Chinese kant van mijn vader was/is het contact minimaal omdat zij allemaal in Indonesië wonen. Maar op het gebied van koken voel ik me zeer Chinees. De Chinese recepten van mijn moeder kook ik ook nog vaak. Mijn vader maakte voor ons, zijn dochters, tot op hoge leeftijd nog vaak zijn babi panggang en tahu bakso. Daar kwam hij ons vaak mee verrassen, en dan was het feest natuurlijk, heerlijk!’
Weet je veel van je eigen geschiedenis?
‘Ik weet wel wat van onze geschiedenis maar wij, mijn zussen en ik, zouden nog veel meer willen weten. Mijn zus heeft na het overlijden van onze vader de stamboom aan moederskant onderzocht. Mijn oudste zus had daar jaren geleden een begin mee gemaakt maar mijn middelste zus is nu weer een heel stuk verder gekomen. Ze heeft veel online kunnen vinden in bijvoorbeeld oude kranten. Een vraag die nog knaagt is wanneer en waar onze opa, de vader van onze moeder, overleden is in Nederlands-Indië tijdens de WOII. Het graf is er maar er zijn nog vragen waar we ooit de antwoorden op hopen te vinden.’
‘Wat betreft onze Chinese voorouders is dat nog moeilijker. Wij weten van onze vader dat zijn vader van het eiland Macao komt. Maar daar houdt het mee op.’
Ben je wel eens in Indonesië geweest?
‘Ik ben meerdere keren in Indonesië geweest. De eerste keer in 1983 met mijn ouders. Het was heel bijzonder om mijn Chinese familie voor het eerst te ontmoeten. Het ouderlijk huis van mijn vader In Surabaya te zien en te lopen waar hij als kleine jongen heeft gelopen. Wij hebben ook het ouderlijk huis van mijn moeder bezocht in Semarang. Dat was heel erg mooi. Ik zie nog de blik in haar ogen toen we door het huis liepen. Zij zat al in een rolstoel maar kon zoveel vertellen van toen zij nog klein was en daar woonde.’
‘Ik raakte direct verslingerd aan dit mooie land en de mensen. En het eten natuurlijk, ongelooflijk lekker. Ik ben er zelf niet geboren maar Indonesië zit in mijn bloed. Bij het afscheid beloofde ik mezelf vaker terug te willen komen. Gelukkig ben ik er vijf maal geweest.
Waar haal jij je inspiratie vandaan?
‘De inspiratie haal ik ten eerste uit de kookboeken die onze moeder voor ons heeft achtergelaten. Na een beroerte raakte zij halfzijdig verlamd. Zij tikte met slechts één vinger van ’s morgens tot ’s avond haar recepten in drievoud uit voor haar dochters. Deze recepten komen niet alleen uit Semarang, op Midden-Java waar zij is geboren of van Surabaya op Oost-Java waar zij is opgegroeid maar ook bijvoorbeeld uit de Molukken en Sulawesi. Haar passie voor koken en eten weet ik nog goed. Die zelfde passie heeft zij mij doorgegeven.’
Verder lees ik veel en ben ik op culinair gebied erg nieuwsgiering en wil ik alles proeven en proberen. Ik heb ook door sociale media mensen leren kennen die veel weten over de Indonesische culinaire tradities, lokale specerijen en kruiden en natuurlijk de gerechten.’
Wat is jouw lievelingsgerecht?
‘Dit is een moeilijke vraag die mij vaker gesteld wordt haha. Maar ik denk dat Gadon daging, een gerecht uit Midden-Java van mijn moeder wel één van mijn favorieten is. Het is een bijzonder gerechtje, heel verfijnd in smaak en in textuur.’
‘Het wordt gemaakt van een mild pittige kruidige gehakt, met citroengras, laos en salamblad, gestoomd in bananenblad. Dat is echt heerlijk en eenvoudig klaar te maken.’
Mail & Maak kans! Wil jij kans maken op een gratis exemplaar van het kookboek van Maureen Tan? Mail dan naar info@meerdanbabipangang.nl en laat ons weten waarom jij Bijbel van de Indonesische Keuken verdient.
Recept Gadon Daging
Gehakt gestoomd in bananenblad
4 personen
30 minuten
Ingrediënten
4 kemirinoten
½ el korianderzaad
½ tl zout
½ tl zwarte peperkorrels
5 tenen knoflook, in dunne plakjes
3 sjalotten, in dunne plakjes
½ tl palmsuiker
Olie om in te bakken
1 ei, geklutst
1 el tamarindepulp, geweekt
In 2 el heet water
150 ml kokosmelk
500 g rundergehakt
5 stengels citroengras, buitenste blad
verwijderd en in tweeën
2 cm laos, in dunne plakes
5 salamblaadjes
Benodigdheden
Vijzel
8 bananenbladeren
schone theedoek
cocktailprikkers
stoompan
1. Rooster de kemirinoten en het korianderzaad enkele minuten in de droge koekenpan en maal ze met het zout en de peper in een vijzel fijn. Voeg de knoflook, sjalot, lomboks en palmsuiker toe en maal tot een fijne boemboe.
2. Verhit wat olie in een wok op middelhoog vuur en fruit er de boemboe ongeveer 5 minuten in. Laat de boemboe afkoelen en meng met het ei, de tamarindepulp met het weekwater en de kokosmelk door het gehakt. Kneed kort door zodat alle ingredienten goed vermengd zijn.
3. Spoel de bananenbladeren onder heet water zodat ze wat soepeler worden en dep ze droog met een schone theedoek.
4. Snijd de bananenbladeren in stukken van 25×30 cm en snijd een iets smaller stuk ter versteviging. Leg het smaller stuk blad op het breder stuk met de korte zijde naar je toe.
5. Verdeel ¼ van de vulling over het midden van het blad en leg er vervolgens een stukje citroengras, plakje laos en een salam blaadje bovenop. Vouw het pakketje nu helemaal dicht en zet de uiteinden vast met een cocktailprikker.
6. Breng een laagje water aan in de stoompan aan de kook. Stoom de gehaktpakketjes in de stoominzet in ongeveer 20 minuten gaar.
(Hoofdstuk Midden-Java uit De Bijbel van de Indonesische Keuken)
