Educate Yourself

Interview met Bonnie Triyana over Multatuli Museum in Rangkasbitung

Geplaatst in: Cultuur, Geschiedenis
Foto: still uit de film INDIE VERLOREN...SELLING A COLONIAL WAR

Het Multatuli Museum, gelegen in Rangkasbitung, de hoofdstad van het district Lebak, is een uniek instituut dat de koloniale geschiedenis van Indonesië toegankelijk maakt voor jong en oud. Sinds de opening in 2018 vervult het museum een belangrijke rol als educatief erfgoed en als ruimte voor dialoog en reflectie. Historicus Bonnie Triyana, mede-initiatiefnemer van het museum, benadrukt het belang ervan: “Het Multatuli Museum werd geopend voor het publiek in 2018 … een plek om geschiedenis te leren, niet alleen voor de jeugd in deze stad, maar ook voor jongeren uit verschillende andere steden in Indonesië.” Het museum dient niet alleen als herinnering aan het verleden, maar ook als platform om na te denken over hedendaagse vraagstukken van sociale rechtvaardigheid en identiteit.

Multatuli, pseudoniem van Eduard Douwes Dekker, speelt een centrale rol in het museum. Zijn roman Max Havelaar uit 1860 wordt beschouwd als een van de eerste moderne aanklachten tegen kolonialisme.

Standbeeld Eduard Douwes Dekker / Multatuli op het terrein van het museum in Lebak

Bonnie Triyana verklaart waarom Multatuli’s werk zo belangrijk is in de Indonesische context: “Hij werd belangrijk in de geschiedenis van Indonesië als een van de moderne literaire werken die beschrijft hoe kolonialisme functioneert, hoe kolonialisme onderdrukking creëert en hoe het steunt op een zeer onrechtvaardig systeem.”

Multatuli schreef het boek enkele jaren na zijn ambtsperiode als assistent-resident in Lebak in 1856. Tijdens die korte tijd was hij getuige van de uitbuiting van de lokale bevolking door zowel de Nederlandse koloniale macht als lokale feodale elites. Hoewel Multatuli geen tegenstander was van het koloniale systeem als geheel, pleitte hij voor rechtvaardigheid binnen dat systeem.

“Multatuli was niet iemand die het koloniale systeem volledig afwees. Hij wilde geen einde maken aan het kolonialisme, maar hij wilde een rechtvaardiger systeem creëren dat recht deed aan de mensen in de koloniën,” zegt Bonnie.

Een van de meest aangrijpende delen van Max Havelaar is het verhaal van Saidja en Adinda. Deze fictieve personages symboliseren de menselijke tol van kolonialisme en onderdrukking. Bonnie legt uit waarom dit verhaal zo’n krachtige boodschap draagt: “Saidja en Adinda zijn niet zomaar karakters; ze vertegenwoordigen de slachtoffers van kolonialisme én van lokale feodale elites. Hun tragische liefdesverhaal toont hoe onrechtvaardigheid zowel individuen als de samenleving verwoestte.” Het verhaal fungeert als een spiegel voor bezoekers van het museum, die zo de impact van het koloniale systeem beter kunnen begrijpen.

Adinda beeld bij Multatuli Museum

Het Multatuli Museum heeft ook een belangrijke missie als brug tussen generaties. Bonnie benadrukt dat het essentieel is om de geschiedenis toegankelijk te maken voor jongeren. “Historische kennis wordt vaak vastgelegd in dikke boeken met ingewikkelde voetnoten, die voor de meeste mensen onbereikbaar zijn. Het Multatuli Museum wil een brug slaan tussen academische geschiedenis en het brede publiek.” Hij merkt op dat jongeren steeds meer interesse tonen in geschiedenis, mede dankzij de creatieve en interactieve manieren waarop het museum de verhalen van Multatuli en de koloniale periode presenteert. “Jongeren raken steeds meer geïnteresseerd in de geschiedenis, niet alleen vanwege het belang ervan, maar ook omdat het op een aantrekkelijke en toegankelijke manier wordt gepresenteerd.”

Een ander belangrijk thema dat in het museum aan bod komt, is de erfenis van het kolonialisme in de hedendaagse Indonesische samenleving. Volgens Bonnie heeft het kolonialisme diepe sporen nagelaten, niet alleen in fysieke structuren, maar ook in de sociale en politieke cultuur.

“Kolonialisme heeft feodalisme in stand gehouden … en dit heeft ervoor gezorgd dat de Indonesische samenleving nog steeds niet volledig progressief vooruit kan bewegen.”

Hij voegt eraan toe: “De mindset die door het kolonialisme werd nagelaten, blijft een onderdrukkende kracht in onze samenleving. Zelfs in onze wetten en sociale structuren zien we nog steeds de schaduwen van die tijd.”

Hoewel Max Havelaar in Nederland wordt erkend als een literair meesterwerk, blijft het boek relatief onbekend in Indonesië. Bonnie verklaart dat dit deels komt door de complexe schrijfstijl en het gebrek aan aandacht voor het boek in het Indonesische onderwijssysteem. “Multatuli’s naam is bekend, maar zijn werk wordt zelden gelezen. Toch is zijn boodschap cruciaal voor het begrijpen van onze geschiedenis. Er is een groeiende belangstelling voor kolonialisme als onderwerp, vooral onder jongeren. Het Multatuli Museum speelt hierin een belangrijke rol door deze thema’s tastbaar te maken.”

Het Multatuli Museum moedigt bezoekers aan om kritisch na te denken over hoe deze geschiedenis onze hedendaagse wereld heeft gevormd. Zoals Bonnie treffend zegt: “Het museum is niet alleen een plek om het verleden te herinneren, maar ook om na te denken over hoe geschiedenis ons heden heeft gevormd en hoe we een rechtvaardigere toekomst kunnen bouwen.”

Bonnie Triyana binnen in het Multatuli Museum

Verder lezen

Culinair     Portret     Interviews

Chef-kok Tim Kan: “De Aziatische keuken moet net zoveel aanzien krijgen als de Franse”

Identiteit     Artikelen

#Podcast

Vanavond San Fu Maltha te gast in de MDBP-Podcast Liveshow

Boeken     Identiteit     Interviews     Expressie

#Ontdek

Buigen als Bamboe: het verhaal van een naoorlogse tweede generatie