Kelly-Qian van Binsbergen werd in 1993 uit China geadopteerd. Ze groeide op als een van de weinige mensen van kleur in het Nederlandse Sluis. In de vierdelige documentaireserie De Afhaalchinees gaat ze in gesprek met haar vader, experts en andere adoptieouders en geadopteerden over de gevolgen van interlandelijke adoptie. De eerste aflevering van De Afhaalchinees is terug te kijken via NPO Start. De volgende afleveringen zijn de komende drie dinsdagen te zien om 21.16 uur op NPO3.
In 1956 is adoptie in Nederland wettelijk vastgelegd, maar het werd bijna twintig jaar later pas mogelijk om kinderen te adopteren uit het buitenland. Sindsdien zijn ruim 42.000 kinderen uit het buitenland geadopteerd, blijkt uit cijfers van Fiom en CBS. De eerste aflevering van De Afhaalchinees verdiept zich onder meer in de geschiedenis van interlandelijke adoptie in Nederland. Deze begon met het adopteren van Koreaanse kinderen. De uitspraak van schrijver Jan de Hartog “al redden we er maar één” was hiervoor een belangrijke katalysator. De verwachtingen van adoptieouders staafden niet altijd met de realiteit van adopteren uit het buitenland. Witte ouders waren vaak onvoldoende voorbereid op het inleven in een adoptiekind van kleur, ook met de later verplichte cursus.
Identiteit
Kelly-Qian van Binsbergen vertelt in de documentaire: “Ik heb eigenlijk altijd mijn Chinees-zijn heel erg geassocieerd met de hanky panky’s, de spleetogen, de tjing tjang tjongs, zeg maar. Voor mij was Chinees zijn altijd iets heel slechts en iets heel negatiefs en iets waar ik me best wel voor schaamde.” De zoektocht naar haar identiteit was lastig, omdat hoe ze zich voelde anders was dan hoe ze eruitzag. Nu is ze er klaar voor om zich meer te verdiepen in haar Chinese afkomst. “Ik denk dat dat omarmen van de identiteit ook een onderdeel is om echt naar mijn adoptie te kunnen kijken”, zegt ze in De Afhaalchinees. Kelly-Qian van Binsbergen deelde op Instagram dat ze haar ‘weeshuisnaam’ Qian – die eerst haar tweede naam was – tegenwoordig met een koppelteken gelijkwaardig maakt aan haar Nederlandse naam Kelly.
Tekst gaat verder onder de trailer
Misstanden
Veel interlandelijke adopties in Nederland kwamen voort uit onvolledige adoptiepapieren, vervalste geboortecertificaten of afstandsverklaringen, zo ontdekte Zembla. Meer dan duizend vondelingen en oudere kinderen zijn tussen 2002-2005 in de Chinese provincie Hunan verkocht aan kindertehuizen. Ook dwong de Chinese eenkindpolitiek tussen 1979 en 2015 ouders met meer dan één kind een boete te betalen of hun latere kinderen af te staan. Een deel van deze kinderen is geadopteerd en in Nederland terechtgekomen.
Adoptiestop
De commissie-Joustra deed onderzoek naar adoptie van kinderen uit Bangladesh, Brazilië, Colombia, Indonesië en Sri Lanka tussen 1967 en 1998. Nederland stelde zich in het verleden te passief op in het adoptieproces, oordeelde deze commissie in 2021. Hierdoor was er onvoldoende toezicht op adoptieprocedures en is niet ingegrepen bij misstanden. Denk hierbij aan kinderdiefstal, kinderhandel, corruptie en onethisch handelen van ambtenaren. Al vanaf de jaren ’60 waren dit soort misstanden bekend. Aan de hand van deze conclusies werden buitenlandse adopties in Nederland ruim een jaar tijdelijk stopgezet tot begin 2022. Sindsdien zijn er strengere adoptievoorwaarden.
