Acteur Michael Schnörr: “Cultuur is slechts een aangeleerde gewoonte”

Geplaatst in: Identiteit, Portret
Foto: Tom Sebus Fotografie

“Je zou bijna denken dat er haast geen prominente rollen bestaan voor acteurs die er Aziatisch uitzien.”

Acteur Michael Schnörr (35), bekend van onder andere Toren C, Het Schnitzelparadijs, De Stille Kracht, zet zich met volle kracht in voor een verbeterde beeldvorming van Aziatische Nederlanders in de film- en televisie-industrie.

Kun je iets over jezelf vertellen?

Mijn Indische vader en Indonesische moeder komen allebei uit Indonesië en zijn ook allebei geboren in Jakarta. Het verschil is alleen dat men nog sprak over Batavia en Nederlands-Indië toen mijn vader daar werd geboren. Daarnaast hebben ze ook allebei Chinese voorouders en was mijn opa van mijn vaders kant eerst vanuit Duitsland naar Nederland geëmigreerd, vóórdat hij in het leger van Nederlands-Indië ging. Mijn broer en ik zijn geboren en getogen in Den Haag. We spreken allebei Bahasa en hebben dit geleerd dankzij onze ouders, maar vooral dankzij onze ooms, tantes, neven en nichten in Jakarta.

Wat motiveert jou om elke dag je bed uit te komen?

Mijn dochtertje die dit jaar haar eerste verjaardag zal gaan vieren.

Wat is je motto?

“Hoe concreter je het doel voor ogen hebt, hoe beter je het kan bereiken. “

De eerste keer in Indonesië…

De eerste keer dat ik mij bewust kan herinneren dat ik in Indonesië was, is gelijk ook één van mijn mooiste herinneringen. In 1992 leerde ik namelijk voor het eerst mijn opa, oma en de rest van mijn familie in Indonesië kennen. Volgens mij bleven we daar twee maanden lang en gingen we samen met mijn familie in een busje op avontuur. Die reis was echt overweldigend waar ik in een paar weken tijd steeds weer op nieuwe plekken kwam, zoals Yogyakarta, Bandung, Bromo, Borobudur en Bali. Je kan je vast voorstellen dat het voor mij echt één grote explosie van ontdekkingen was! Het was voor mij überhaupt de allereerste keer dat ik op vakantie ging!

Hoe omschrijf je je eigen culturele identiteit?

Ik denk dat ik mijn culturele identiteit zou omschrijven als Nederlands gekleurd, omdat ik mij onbewust eerder identificeer met niet-witte Nederlanders en bínnen deze groep weer meer met Aziatische Nederlanders. Het liefst zou ik willen zeggen dat ik mijn culturele identiteit als gewoon Nederlands of internationaal zie, maar als ik eerlijk ben naar mijzelf is dat gewoon niet zo. In Nederland, Indonesië of waar dan ook op de wereld krijg ik namelijk nog altijd de vraag waar ik “echt” vandaan kom, waardoor ik mij toch niet volledig kan identificeren met de cultuur van één wereldwijde bevolkingsgroep. Omdat ik zowat mijn hele leven in Nederland heb gewoond voel ik mij uiteraard wel meer Nederlands, maar vanwege mijn uiterlijk wordt er niet altijd zo naar mij gekeken.

Hoe ga jij om met het leven tussen twee culturen?

Als kind voelde ik wel dat er thuis ook cultuurverschillen waren, maar kon ik het niet altijd goed onderscheiden. Naarmate ik ouder werd begon ik steeds meer in te zien waar bepaalde gewoontes vandaan komen.

Uiteindelijk ben ik meerdere culturen gaan omarmen en zie ik het eigenlijk juist als een zegen om op te groeien met verschillende culturen.

Hierdoor kan ik mij nu ook steeds makkelijker verplaatsen in andere culturen en vind ik het leuk om verschillen en overeenkomsten uit vreemde culturen te ontdekken. Uiteindelijk kom ik dan tot de conclusie dat de dynamiek van het menselijke gedrag universeel is en dat cultuur slechts een aangeleerde gewoonte is.

Leukste uit die culturen?

Waar ik blij van word is dat wij in Nederland gewend zijn om systematisch te denken en structureel te werken. Uit de Indonesische cultuur vind ik het vooral leuk dat wij gewend zijn dat er op feestjes altijd genoeg en vooral lekker eten wordt verzorgd, omdat wij het normaal vinden om zo dienstbaar en gastvrij mogelijk te zijn.

Stomste uit die culturen?

De gedachte “doe maar gewoon, dan doe je al gek genoeg” vind ik iets dat de Nederlandse cultuur typeert en ik het op zich best prima vind om op ‘safe’ te spelen. Ik vind het wel stom als we hierdoor geneigd zijn om te kritisch te denken en het risico niet durven te nemen om mensen en ideeën die ons vreemd zijn direct dezelfde kansen te geven. Ik vind het verder eigenlijk ook best erg dat ik in de Indonesische cultuur merk dat we grotere oogvormen en lichtere kleuren mooier vinden dan de oogvormen en kleuren die juist kenmerkend zijn voor de Aziatische cultuur.

Ik ben super-Nederlands, omdat…

ik fan ben van de Nederlandse voetbalfilosofie en omdat ik het hele jaar door heel erg kan genieten van stamppot en snert. Maar los van dat ben ik ook echt trots op mijn Nederlandse nationaliteit en ben ik dit land dankbaar voor de kansen die dit land mij biedt.

Ik ben super-Aziatisch, omdat…

ik die uiterlijke kenmerken voornamelijk uitstraal. Ik ben ook heel erg trots op mijn Indonesische afkomst en zou daar graag nog veel meer over willen weten.

Word je als acteur vaak getypecast of krijg je ook gewoon ‘witte’ rollen zonder dat je Indische achtergrond meespeelt?

In eerste instantie denk ik dat geen enkele acteur ongeacht kleur, geslacht of leeftijd ontkomt aan typecasting, want een type Achmed Akkabi zou niet gecast worden voor een type Jasmine Sendar. Een genuanceerder voorbeeld is dat een type Gijs Scholten van Aschat niet gecast zou worden voor een type Jan Kooijman. Toch snap ik wel waar de vraag vandaan komt aangezien ik vaak genoeg hoor dat er aan mij gedacht zal worden als ze op zoek zijn naar iemand met een Aziatische uiterlijk, oftewel stereotypecasting.

Meer dan de helft van de rollen die ik heb gespeeld zijn vanwege mijn Aziatische uitstraling.

En vrijwel alle rollen die ik heb gekregen waarbij mijn uitstraling niet van belang is zijn rollen zonder naam, zoals FIOD-man, portier of drugskoerier. Je zou bijna denken dat er haast geen prominente rollen bestaan voor acteurs die er Aziatisch uitzien.

Welke rol had jij graag willen spelen of zou je nog willen spelen?

Ik had graag de hoofdrol willen spelen in “RU There” van David Verbeek, omdat ik het bijzonder interessant vind om mij te verdiepen in het leven van een professional gamer die de wereld afreist om mee te doen aan game toernooien. Een personage spelen in een surrealistische roadmovie als “J. Kessels” van Erik de Bruyn lijkt mij ook heel tof om te doen en verder wil ik nog steeds ooit een sportief personage spelen dat bijvoorbeeld in het criminele circuit belandt, zoals in “Catacombe” van Victor D. Ponten.

Heb je een acteur/actrice die voor jou een rolmodel is?

Voor mij is Marwan Kenzari een goed voorbeeld van een acteur die het vak niet alleen toegewijd benadert, maar wiens acteer carrière ook heel goed uitpakt zowel nationaal als internationaal. Ook Samuel L. Jackson is voor mij een voorbeeld van een groot acteur die zelfs (kleine) stereotype rollen onvergetelijk en vooral ook menselijk weet te maken.

Op welke prestatie ben jij het meest trots?

Het meest trots ben ik toch wel op “VUOTO” die geproduceerd is door Rauwkost-Collective uit Rotterdam. Ik ben er vooral trots op omdat het zowel op emotioneel als fysiek gebied heel erg intens was om de hoofdpersonage te vertolken. We hebben gefilmd in de sneeuw, onder water, met slangen en het heeft het nog best goed gedaan op internationale filmfestivals.

Wat is je grootste uitdaging geweest?

Ik heb in het begin veel stereotype rollen aangenomen. Toen ik me er later steeds meer van bewust werd dat ik hiermee negatief bijdraag aan de beeldvorming van Aziaten in de media, merkte ik dat ik het op een gegeven moment best een grote uitdaging vond om er wat van te zeggen toen ik na een lange stilte eindelijk weer eens benaderd werd voor een rol waarbij het onduidelijk was of het stereotype bedoeld was. Achteraf ben ik blij dat ik toch in gesprek ben gegaan met de regisseur toen hij mij expliciet vroeg om mijn tekst uit te spreken met een ‘Chinees accent’. Sindsdien merk ik dat ik minder moeite heb om de dialoog aan te gaan en hiermee juist voor bewustwording kan zorgen.

Welke doelen streef je nu na?

Waar ik nu naar streef is een verbeterde beeldvorming van Aziatische Nederlanders in de film- en televisie-industrie, omdat deze beeldvorming heel erg uit balans is. In de tijd waarin wij nu leven vind ik belangrijk dat de nadruk vooral komt te liggen op de menselijke kant van Aziaten in de media. Momenteel is het mijn doel om creatievelingen te inspireren om proactief en gezamenlijk projecten te initiëren die bewustwording stimuleren. Als acteur wil ik dan ook hierin letterlijk en figuurlijk een grote rol in spelen.

Kan je vertellen waar je nu mee bezig bent?

Op dit moment ben ik nog in de run voor een rol in het tweede seizoen van “Ninja Nanny” en wacht ik ook nog af in hoeverre de productie van een theatervoorstelling waarover ik nog niets mag zeggen wel of niet doorgaat vanwege de gevolgen van corona. Ook werk ik aan een filmproject van regisseur Siar Sedig, waarvoor we een test gedraaid hebben onder de titel “The Rift”. Daarnaast zet ik mij volop in voor een verbeterde media representatie van Aziatische Nederlanders door met “Asian Raisins” een collectief van creatieve Aziatische Nederlanders binnen de film- en televisie-industrie op te starten.

Als je door de tijd zou kunnen reizen, welk advies zou je dan je jongere zelf geven?

Je kan de wereld niet alleen verbeteren, maar je kan wel de wereld van een ander verbeteren.

Hoe zou je de autobiografie van je leven noemen?

Daar heb ik echt nog nooit eerder aan gedacht. Misschien iets als: “Meraih Bintang in Nederland”.

Is er nog iets dat je zelf kwijt zou willen?

Ik heb ook toevallig de laatste tijd veel thuis gezeten, waardoor mijn website eindelijk weer up-to-date is. Neem gerust een kijkje!

 

Verder lezen

Historie
Educate yourself

25 miljoen pagina’s aan VOC-archiefmateriaal zijn online doorzoekbaar

Cultuur     Column     Identiteit     Historie

Column: “Een gekleurd mens wordt als minder gezien”

Column

Column: Zeebaboes voeren op schepen tussen Indië en Nederland, en dan weer terug