Emily van der Veer (21) is een Chinees-Nederlandse kunstenaar en maakte met Firelily haar eerste film, over de moed die mensen vinden wanneer ze een levens veranderende keuze moeten maken. Wij hadden een interview met deze getalenteerde jonge filmmaakster.
Hoe ontstond het idee voor de film?
Voor het verhaal van Firelily dacht ik eerst dat ik het ver moest zoeken, maar de sleutel ligt dichtbij, dicht bij je hart en familie: Firelily gaat eigenlijk over een stuk familiegeschiedenis en vertelt het verhaal van mijn eigen moeder die in de jaren 90 vanuit China naar Nederland kwam. Mijn moeder had in China een relatie met een Nederlandse man met wie ze zou trouwen. Hij overleed geheel onverwacht en mijn moeder is toen naar Nederland gegaan om zijn familie te bezoeken. Ze is hier gebleven, omdat ze vanuit Nederland haar Chinese familie financieel kon ondersteunen. Via een vriend heeft ze mijn Nederlandse vader leren kennen en trouwde met hem. Toen ik een jaar of drie was zijn mijn ouders gescheiden en groeiden mijn zus en ik bij mijn moeder op.
Ze was een echte tigermom en voedde met harde hand op.
Uiteindelijk lukte het hem om de voogdij over ons te krijgen en verhuisden we naar België. Al tien jaar heb ik geen contact meer met mijn moeder. Zij sprak nooit veel over haar relatie met haar overleden vriend dus af en toe heb ik mijn fantasie moeten gebruiken. Ze heeft de film ook niet gezien. Ik denk dat we ooit wel weer contact zullen hebben. Ik ben ook niet kwaad op haar. Eigenlijk vind ik het wel zielig voor haar dat haar kinderen haar zijn afgepakt. Ook zij zal ongetwijfeld een product van haar opvoeding zijn geweest. Het verbaast me ook niet dat mijn ouders al zo snel gingen scheiden: het verschil was gewoon onoverbrugbaar.
trailer Firelily
Hoe kwam Firelily tot stand?
Ik heb altijd al een passie gehad voor films, en zeker de schoonheid die Aziatische films op één op andere manier allemaal bezitten en uitstralen. Ook in ‘Westerse’ films kregen typisch Chinese en Japanse elementen meestal een eervolle plek, en een aantal bekende Hollywoodfilms hebben hun meest herkenbare attributen geleend bij hun Oosterse collega’s. Maar toch zag ik niet direct in mijn omgeving Aziatische producties ontspruiten. Althans, niet op een manier dat geen sketchprogramma probeerde te zijn.
Als kind bedacht en schreef ik al verhalen. In 2019 kwam er een kans voorbij waarbij ik in naam van een jongerenproject een eigen korte film kon schrijven, regisseren en creëren, van het Belgische productiehuis Hakuna Academy. Ik greep deze kans aan om in de eerste plaats een Chinees verhaal te kunnen vertellen. Ik legde het idee voor van een Chinees verhaal en kreeg heel veel enthousiaste reacties, omdat zo’n onderwerp uniek schijnt te zijn.
Het zo waarheidsgetrouw mogelijk maken van deze film was heel belangrijk voor me. Niet alleen als representatie van de Chinese cultuur, maar ook het verhaal van de hoofdpersonage dat een soort romantisering is van dat van mijn moeder. Ik ging specifiek op zoek naar Chinees talent om het zo authentiek mogelijk te maken.
Ik heb dit gevonden in de muziek, dat verzorgd is door een Chinese componiste, Mingge Guo, en de intro-animatie door een Chinese student animatie, Emma Cui. Ik wilde de inspiratie uit klassieke Chinese muziek en inktschilderingen in de film verweven. Het werken met Aziatisch talent vond ik fantastisch en wil ik zeker nog vaker doen voor latere projecten.
Omdat ik zelf (nog) geen Chinees spreek, schreef ik de dialogen in het Engels en zat ik samen met de actrices om het script op een organische manier in het Mandarijn te vertalen.
Dit zorgde ervoor dat de actrices zich het verhaal nog meer eigen konden maken door er een persoonlijke noot in te leggen.
Hoe kwam je uiteindelijk aan Lei Qiu, de hoofdrolspeelster?
Het was een behoorlijke zoektocht naar een geschikte actrice voor de hoofdrol. Het leek alsof er niet veel Chinese actrices in België waren, terwijl ik er van overtuigd ben dat er veel gepassioneerde en getalenteerde mensen zijn met een aanleg voor acteren. Met Firelily wilde ik de Aziatische acteur op de voorgrond plaatsen. Ik mag van geluk spreken dat ik zo’n getalenteerde actrice als Lei Qiu heb weten te vinden. Ze was de laatste tijdens de audities en toen ik haar zag binnenkomen wist ik: dit is mijn hoofdrolspeelster.
Bij de eerste vertoning van de film in Antwerpen kregen we veel positieve en emotionele reacties, vooral over het acteerspel van Lei. Voor haar is dit haar eerste filmrol, maar de mensen met wie ik sprak konden dat haast niet geloven. Dat bewijst nog maar eens dat er echt behoefte is aan dit soort rollen! Lei kent de Chinese gemeenschap in Leuven heel goed en introduceerde me daar. Het voelde voor mij als familie, het was zo hartverwarmend. En het leuke is: vanuit de community kreeg ik te horen dat ze in mij iemand zagen die hun verhalen naar buiten zou gaan brengen. Het zijn vaak eerste generatie Chinezen en ze hebben allemaal zulke mooie verhalen te vertellen over hoe het was in China en hoe ze hier in het Westen hun draai moesten zien te vinden. Ik voel me heel vereerd dat ze mij in staat achten die taak op me te nemen en dat wil ik ook heel graag doen.
Omdat de film zich in de jaren 90 afspeelt, werden er vintage lenzen op de camera gebruikt en zorgvuldig decorstukken uitgezocht om dat dromerige gevoel uit die tijd weer te geven. Ik leerde veel over hoe een beeld alles kon zeggen met weinig woorden. Het is ook dit zwijgen, dat personages vooral laat observeren, en de vele close-ups, dat ook terug te vinden is in Chinese films uit de jaren 80 en 90, waardoor we ons hebben laten inspireren. Het doel was om de kern van het verhaal op een delicate, maar ook krachtige manier weer te geven.
Na het maken van deze film ben ik er zeker van dat ik graag verder wil gaan in de wereld van de Chinese film, en dat er een brug kan gelegd worden tussen West-Europese en Oosterse cinema.
