Fiona Yauw (1986) is presentatrice, actrice en model. Redacteur Maureen Welscher ondervraagt Fiona over haar Chinees-Indonesische wortels.
‘Mijn vader is opgegroeid in Indonesië en komt uit een Chinese familie. Daarentegen is mijn moeder Nederlands en grootgebracht in Friesland op een boerderij. Ik heb een oudere broer, jongere zus en een 10 jaar jongere, broer uit het tweede huwelijk van mijn vader. In Nederland wonen nog een zus en broer van mijn vader, maar de rest van de familie woont nog in Indonesië. We hebben iedereen één of twee keer ontmoet. Verder doen we in ons gezin allemaal ons eigen ding en zien elkaar ongeveer eens per maand. Op WhatsApp hebben we een groepsapp, dat is zo’n uitkomst, daar delen we elke week wel iets met elkaar over wat we aan het doen zijn.’
Wat betekent jouw naam en wat vind je van je naam? Wat is het in Chinese karakters?
‘Fiona is een Keltische naam en betekent ‘met witte haren’ en het betekent ‘eerlijk’. Dat eerlijke vind ik mooi en die witte haren…krijg ik hopelijk later. Mijn achternaam Yauw stamt volgens mijn vader af van een vroegere Chinese keizer. De familie in Indonesië heeft destijds de naam om politieke redenen veranderd naar een meer Indonesische naam. Toen mijn vader naar Nederland emigreerde heeft hij hem weer terugveranderd in Yauw.’
Ben je ooit in Indonesië geweest?
‘Ja in 1991. Ik weet nog precies hoe intens zoet sommige straten roken en hoe ik door de warme lucht werd omarmd. De taal spraken we niet, maar met handen en voeten en een paar Engelse en Indonesische woorden die we voor de reis geleerd hadden, kwamen we een heel eind.’
Hoe omschrijf je je eigen culturele identiteit?
‘Poeh, goede vraag! Ik voel me logischerwijs gemixt, met respect en waardering voor zowel mijn westerse als Aziatische kant. Doordat ik in Nederland en voornamelijk bij mijn moeder ben opgegroeid, voel ik me het meest Nederlands, maar ben ik wel altijd meer geïnteresseerd geweest in de Aziatische cultuur dan in bijvoorbeeld de Afrikaanse of Zuidamerikaanse cultuur.
Hoe ga jij om met het leven tussen twee culturen?
‘Mijn normen en waarden zijn gevormd in Nederland en ik voel me hier thuis. Omdat mijn vader niet zo’n familieman is, hebben we niet zo sterk de Aziatische cultuur meegekregen, zoals sommige anderen die een grote Indische familie hebben waar mooie samenkomsten mee zijn. Verder voel ik me meestal ‘gewoon’ een burger. Af en toe krijg ik wel de vraag wat mijn roots zijn. Soms is dat interesse en leuk, maar soms probeert iemand het te raden, alsof ik een quizvraag ben. Door die vraag voel je ook gelijk dat je verschilt van de ander, het creëert afstand. Dus het kost meer moeite om er van nature bij te horen. Leuker vind ik het om eerst overeenkomsten te zoeken en te verbinden. Gelukkig gebeurt dat het meest. Of ik stel aan de vragensteller de vraag waar zijn/haar familiewortels liggen, dan komt er vaak toch een leuk gesprek uit voort.
Verder heb ik inmiddels ook een voordeel ondervonden van een gemixte look. Ik heb veel Internationale, soms Engelstalige opdrachten waarbij ze iemand zoeken die breed inzetbaar is qua look, zodat mensen niet meteen kunnen plaatsen waar je vandaan komt en zich makkelijker met je kunnen identificeren.’
Het leukste uit de Aziatische culturen?
‘Azië heeft 100x lekkerder eten, inkoppertje natuurlijk! Voor alles met paddestoelen, lemongrass en een zoete, licht pittige saus mag je me wakker maken. Maar ook de collectivistische wijze waarop alles wordt gedaan en gezien, minder op het individu en meer op het geheel, dat is toch waanzinnig? Om maar een voorbeeld te noemen, bij een experiment keken zowel westerse als Aziatische mensen naar een plaatje van een aquarium met een grote vis en een aantal kleine vissen. Na afloop vertelden ze wat ze hadden gezien. De westerse deelnemers konden ontzettend veel details noemen over de grote vis en de Aziatische deelnemers juist over alles wel iets, van hoeveel vissen, in welke richting ze zwommen en zelfs over de kleur mos op een kiezel. Fantastisch! En dat collectivistische principe heeft ook weer zijn uitwerking op relaties, je plek in de maatschappij, enzovoorts. Zo boeiend! ‘
Het leukste uit de Nederlandse cultuur?
‘De humor, lekker droog. Er zijn zoveel mensen met zelfspot. En het met gemak om ergens een grapje van te kunnen maken. Als iemand morst en een vlek op zijn shirt heeft, zouden ze in sommige landen blozen, maar hier wordt er meteen gelachen om de sfeer goed te houden, zo van ‘het had mij ook kunnen overkomen’. Over Nederland zeggen mensen wel eens dat we zoveel regels hebben en papierwerk, maar stiekem vind ik dat het gewoon ontzettend goed geregeld is. Er zijn weinig plekken zo veilig als hier, met aparte paden voor voetgangers, fietsers, auto’s en het openbaar vervoer. En als er dan toch iets gebeurd, heb je meestal twee verzekeringen die de schade enigszins kunnen verzachten. Top! Verder luister ik graag naar liedjes van Eefje de Visser, hoe Nederlands wil je een naam hebben? Zij laat zien dat ook die harde, directe taal poëtisch kan klinken. En! Een patatje natuurlijk, heerlijk! Wel met pindasaus!’
Ik ben super-Nederlands, omdat..ik in de regel heel nuchter ben en dol op kaas (het liefst biologisch ja) !
Stomste uit die culturen?
‘Azië: hoe wreed er soms met dieren wordt omgegaan. En. Hardop boeren. Nederland: hoe wreed er soms met dieren wordt omgegaan. Zei ik dat net ook? Klopt, het geldt voor allebei. En melk met fruitsmaak… Serieus, haal het uit de schappen!’
Ik ben super-Aziatisch, omdat..ik van nature introvert ben, heel goed fantasy en anime kan waarderen en dol ben op met stokjes eten.’
Kun je vertellen waar je nu mee bezig bent?
‘Met een een programma van KPN, PLUS TV over de films en series die ze aanbieden. Het leuke is dat ik het mag presenteren met Leon van der Zanden en dat we altijd een interview doen met een studiogast. Morgen mag ik bijvoorbeeld Emilio Guzman bevragen over zijn superhelden, heel cool!’
Wat is je favoriete gerecht?
‘Oke, dit klinkt een beetje weird, maar ik kan zo content zijn met instant noodles. Die leuk ik dan een beetje op met wat groente, cashewnoten en gebakken uitjes. Makkelijk, voedzaam en zo lekker!’
Op welke prestatie ben jij het meest trots?
‘De goede band met mijn familie en vrienden en partner. It’s a team effort en ik voel me superrijk met hen. Oh wacht, mag ik er nog één? Ik ben ook best wel trots dat ik een goed, stabiel bestaan heb opgebouwd als freelance presentator en acteur.’
Wat is je grootste uitdaging geweest?
‘De eerste keer presenteren zonder vast script. Opeens improviseren en mijn eigen teksten bedenken was de eerste paar keer zo moeilijk. Ik acteerde altijd dat ik een presentator was, inmiddels presenteer ik en verbouw ik soms zelfs de scripts.’
Welke doelen streef je nu na?
‘Voor de komende tijd wil ik me meer gaan richten op stemwerk. En dan het liefst stemmen inspreken van karakters in tekenfilms. Even uit die comfortzone van brave presentator. Zin in.’
Wat motiveert jou om elke dag je bed uit te komen?
‘Opstaan voor een shoot lukt me makkelijk, pure prestatiedruk. Op een vrije dag, zodra ik honger heb. Anders blijf ik het liefst een boek lezen in bed.’
Als je door de tijd zou kunnen reizen, welk advies zou je dan je jongere zelf geven?
‘Je kunt je eigen vijand zijn of je eigen vriend. Moedig het goede aan in jezelf en in anderen.’
Hoe zou je de autobiografie van je leven noemen?
‘Ik ben Yauw!’
