Maanfeest
Twee weken geleden was het maanfeest, een groot feest voor Chinezen. Kai Yin levert een verslag van de voorbereidingen vanuit Jakarta, Indonesië.
Glodok staat bekend als de Chinese buurt van Jakarta. Als we bezoek krijgen uit Nederland gaan we er graag naar toe, soms gaan we er ook zelf gewoon heen: de oude theehuisjes, de tempels, de winkeltjes. Mijn man en ik vinden het een interessante plek. Elke keer dat ik daar ben, probeer ik ook achter te komen hoe het leven van die Chinese gemeenschap in Jakarta is en welk Chinees dialect de bewoners en ondernemers in Glodok spreken. Ik spreek van huis uit Kantonees en heb op de zaterdagen via een Chinese school in Nederland lessen in Kantonees en Mandarijn gehad. Helaas spreek ik het Mandarijn niet meer zo vaak dus heel ver kom ik niet meer met Mandarijn. Communiceren in een ander Chinees dialect dan Kantonees is uitdagend voor mij. Communiceren in Bahasa Indonesisch lukt ook nog niet, daar ben ik pas mee begonnen met leren. Elke keer dat ik met mijn man (en Nederlands bezoek) in Glodok ben, is het dus lastig om zomaar een gesprekje aan te knopen met mensen daar.
Mijn zus was een aantal weken geleden met haar familie op bezoek bij ons in Jakarta en met hen gingen we ook naar Glodok. Tijdens het struinen in de straatjes zagen we maancake liggen bij een van de winkels, mijn zus en ik waren verrast. We hadden eerlijk gezegd niet gedacht dat Chinese maancake ook in Indonesië verkocht zou worden. We waren benieuwd naar hoe deze maancakes smaken en of het anders zou smaken dan wat wij gewend zijn. We werden aangesproken door de bediendes in het Chinees. Mijn eerste reactie was: ‘O, jee, wat zegt hij en wat voor dialect is dit?’ en ‘wat gaat hij ervan vinden als ik zeg dat ik hem niet versta?’ (In China heb ik weleens heel vervelende opmerkingen over gekregen toen ze achter kwamen dat mijn Mandarijn beperkt was), maar na een paar keer herhalen en vragen stellen in ons beste Kantonees en Mandarijn, kwamen we eruit en hebben we de maancake gekocht.
We zijn erachter gekomen dat ze Hokkien spreken en dat hun (voor)ouders uit Fujian (een zuidelijke provincie in China) komen. Veel vroege Chinese emigranten vinden hun oorsprong in Fujian en zijn eeuwen geleden al gemigreerd naar Maleisië, Singapore, Taiwan en Indonesië. Hoewel het gesprek kort was, was het erg fijn om herkenbaarheid in cultuur en taal te signaleren en om elkaar te kunnen begrijpen.
Een paar weken later kreeg ik voor het eerst Bahasa-les van onze Nederlands-Indonesische docente. We waren woordjes aan het doornemen en op gegeven moment ging het -uiteraard- ook over eten en maancake. Ik vertelde haar het verhaal in Glodok. Zij vertelde mij dat zij vroeger als kind opgroeide tussen Chinese buurtgenoten en Hokkien praatte! Er wordt door Chinezen in Jakarta onderling vooral Hokkien gepraat en mijn docente heeft het op die manier opgepikt. Door de jaren heen is ze dat verleerd en eigenlijk had zij gehoopt dat ik wat zinnen in Hokkien kon waardoor zij weer wat woordenschat kon ophalen.
Deze ontdekking smaakt naar meer verdieping en gesprekjes wat mij betreft, de basis van een zoektocht is gelegd.
