Afgelopen donderdag, 18 juni, was het Internationale Sushidag. Een uitgelezen mogelijkheid om bijvoorbeeld een interessant, diepgaand, mooi, ontroerend of andersoortig positief verhaal te delen over deze culinaire lekkernij uit Japan. Er valt namelijk heel veel moois over sushi te vertellen en er zijn prachtige documentaires over gemaakt.
Bij publieke omroep NTR wilden ze ook aandacht hieraan besteden en plaatsten zij een korte animatiefilm op hun Facebookpagina. Het bleek er eentje te zijn die vol zat met enorm stereotype beelden, gelardeerd met allerhande geluidseffecten, zoals een blaffende hond als een van de karakters een hond vast heeft en de voice-over-stem vertelt dat vroeger in China vlees en vis werd gegeten.
En uiteraard is het ook ‘lollig’ om een karakter dat als chef fungeert allerlei kung-fu-achtige bewegingen te laten maken, terwijl je de overbekende, overdreven bijbehorende geluiden hoort.
Het filmpje is – eerlijk is eerlijk – creatief gemaakt, de animaties zijn met veel aandacht getekend en er is nagedacht over de tone-of-voice getuige de manier waarop de voice-over de uitgedachte teksten heeft ingesproken. Ook is er nagedacht en gewerkt aan het sound design, zijn er tal van achtergrondgeluiden en effecten bedacht en ingezet en heeft men ook keuzes gemaakt in de muziek.
De vraag die nu voorligt is het volgende: hoe is het mogelijk dat bij een omroep die notabene mede is opgericht met een wettelijke taak op het gebied van diversiteit zo de mist in gaat en vervalt in de aloude, uitgekauwde stereotyperingen aangaande de Aziatische medemens? Een omroep die een breed en divers programma-aanbod wil realiseren, met oog voor kwetsbare thema’s en doelgroepen die anders onderbelicht blijven”.
Op Facebook ontstond er als snel ophef over het filmpje en sommigen vroegen zich – terecht – af hoe dit nou tot stand was gekomen. De NTR reageerde als volgt:
Wat ons betreft hoefden zij het filmpje niet er af te halen. Wat ons veel beter had geleken is dat het filmpje gewoon was blijven staan, voor iedereen te zien, begeleidt met tekst en uitleg van de makers, eind- en hoofdredactie en de directie van de NTR waarin zij uitleggen hoe deze productie tot stand is gekomen.
Welke redactionele afwegingen zijn er gemaakt die uiteindelijk leidden naar de research, productie en publicatie van deze animatiefilm? Hoe is het mogelijk dat tijdens het maken ervan, dat wel degelijk enige tijd kost en waar verschillende makers bij betrokken zijn, er blijkbaar NIEMAND is die denkt:
“Nou, misschien is dit een tikje stereotyperend? Misschien is het ook niet helemaal juist wat we aan informatie verschaffen?
En misschien moeten we dit toch wat anders aanpakken?”
Wij roepen bij deze mediadirecteur Willemijn Francissen en Hoofd Diversiteit Frans Jennekens op om met ons in gesprek te gaan, inzicht te verschaffen in het maakproces en het publiek daar deelgenoot van te maken en een ieder zo deelgenoot te maken van de gedachtengangen die aan de basis lagen van deze korte film.
In het kader van het bestrijden van dergelijke stereotyperingen lijkt het ons namelijk veel zinvoller om de film te laten staan voorzien van verdieping, in plaats van zo’n film te verwijderden en dan te denken dat daarmee de kous af is.
En gelukkig hebben we de beelden nog:
