Er is veel te doen om het teruglopend aantal Chinese restaurants. “De nieuwe generatie wil niet meer zó hard werken”, wordt er gezegd. We kijken in deze tweedelige column mee met Chang. Dit is het tweede (Lees hier het eerste deel) en laatste deel van haar overpeinzingen als Chinees in Nederland. Chang is als 6-jarig meisje naar Nederland gekomen. Ze geeft een inkijk in haar ervaring en in haar inzichten als tweede generatie Chinees in Nederland:
Er is veel vertrouwen in de Chinese cultuur, ze gaan ervan uit dat je doet wat je zegt. We hadden een Chinees restaurant in klein dorpje in Brabant. We woonden met drie families in een huis en in het dorp waren nog twee andere Chinese restaurants. Een ervan kwam 50 eetborden te kort voor een reservering. Die kwamen ze even bij ons lenen. Dat gaat zonder bonnetjes of geëmmer mee. Even goede vrienden en dan weer concurrenten van elkaar. Familie helpt elkaar sowieso vooruit, maar ook de Chinezen onderling.
De ouderwetse ‘Chinees’ is wat harder, zeurt en klaagt niet, zijn introvert. Delen weinig emoties en werken 7 dagen per week. Ze gaan voor een goede toekomst; willen een eigen zaak beginnen enzovoorts. Als kind heb ik mijn ouders amper gezien. Veelal moesten we op jonge leeftijd alles zelf doen. Spelen hoorde er bijna niet bij, sterker nog, ik had amper speelgoed! Hoogstens een bal en wat kleurpotloden. Ik moest me altijd zelf vermaken. Ik was ook altijd heel blij om naar school te gaan of bij de buren te mogen spelen; daar waar veel speelgoed was en aandacht.
Men gaat steeds meer naar bonnetjes of bewijsjes vragen
Het heeft ook hele mooie kanten! Werd ik ziek, dan kwam de hele familie met allerlei vieze drankjes, eten of kruiden om me beter te maken. Maar ook de Chinezen die in onze straat woonden… heel grappig! Vooral omdat de Chinezen werkelijk alles koppelen aan eten en gezondheid.
Nu, anno 2019, merk ik dat er verschil zit in de Chinezen en Chinezen. Men gaat steeds meer naar bonnetjes of bewijsjes vragen, Chinezen hier worden ook steeds individualistischer. Ik heb zelf geleerd een mooie balans te maken tussen de Chinese en de Nederlandse cultuur. Mijn kinderen krijgen alsnog geen overdaad aan speelgoed, maar in mijn ogen meer dan genoeg en ik heb geleerd naast hard te werk ook te genieten en op vakantie te gaan. Ook dat is mogelijk dankzij mijn overgrootvader!
