Sophie Boers (36) en haar vriend Christiaan Grives (31) zijn Aiko’s Boekencollectie begonnen: een webshop voor kinderboeken met Aziatische verhalen, personages en illustraties. Boers’ achtergrond is Peranakan-Chinees – haar moeder is geboren op Java – en Grives is Creools-Surinaams. De ouders van Aiko (6 maanden) vinden het belangrijk dat hun dochter zichzelf kan herkennen in kinderboeken. “Ik miste spiegeling in mijn omgeving en in boeken.”
Boers is seksuoloog en medisch coördinator bij de GGD. Ze houdt zich in haar werk onder meer bezig met diversiteit, waardoor ze een goed oog heeft ontwikkeld voor het selecteren van kinderboeken met Aziatische representatie. Sophie Boers vertelt over Aiko’s Boekencollectie.
Waarom zijn jullie Aiko’s Boekencollectie gestart?
“In de periode van mijn zwangerschapsverlof en de bevalling kregen we kinderboeken die gingen over de Indonesische cultuur. Ook kregen we tips uit onze omgeving voor leuke kinderboeken met dit thema. Denk hierbij aan recente boeken als Gebakken rijst met van alles en nog wat en Waar is mijn noedelsoep? Zo ging ik zelf zoeken, want ik wist niet dat dit er was. Ik dacht: hoe kan dat? Waarom heb ik dat zelf nooit zo gehad? We willen dat boeken met Aziatische representatie makkelijker te vinden zijn.”
Met wat voor boeken ben je zelf opgegroeid?
“Ik las vroeger vooral Nijntje of griezelboeken, geen boeken die over Azië gingen of over Aziatische uiterlijke kenmerken. Het boek Ogen die schitteren in de hoekjes leert kinderen trots te zijn op hun Aziatische ogen. Ik kan me niet herinneren dat daar boeken over waren vroeger. Dat is wel een moeilijk punt voor mij. Ik was vroeger het enige Aziatische meisje op de basisschool, dus anders dan de rest, en werd gepest. Ik miste spiegeling in mijn omgeving en in boeken. We wonen nu in Rotterdam, een stad met een diversiteit aan culturen en veel meer mensen die Aziatische uiterlijke kenmerken hebben. Gelukkig groeit mijn dochter wel op met spiegeling in haar omgeving.”
Hoe ziet goede representatie eruit?
“Goede representatie is als een cultuur of een bepaald kenmerk op een positieve manier en met respect naar voren wordt gebracht. Niet grappend of dat iets belachelijk wordt gemaakt in ieder geval. Representatie is überhaupt belangrijk, alleen het is niet goed als het stereotyperend is. Dat is soms wel lastig, maar ik zie dat hier bij nieuw uitgegeven boeken goed over is nagedacht. We selecteren boeken onder meer op de plaatjes die erin staan. Het verhaal hoeft namelijk niet altijd te gaan over dat je Aziatisch bent, tekeningen van Aziatische kindjes kunnen ook al representatie zijn. Dat geeft herkenning die soms wel mist. Vroeger zetten kinderboeken de Chinese cultuur stereotyperend neer zodat Chinezen werden gereduceerd tot hun achtergrond. Je identiteit wordt niet alleen gedefinieerd door je achtergrond, het is ook belangrijk dat kinderen verhalen lezen over andere alledaagse dingen als avonturen of fantasieën.”
Tekst gaat verder onder de foto
Waarom is goede representatie zo belangrijk?
“Het is een basaal en onbewust proces van de bevestiging van je bestaansrecht. Jezelf herkennen in boeken, op televisie en reclameposters geeft die bevestiging dat je er mag zijn en letterlijk gezien mag worden. Dat begint al op jonge leeftijd.”
Hoe komen jullie verschillende achtergronden terug in de boekencollectie?
“We zijn de collectie begonnen vanuit mijn achtergrond en hebben het breder getrokken naar meer Aziatische achtergronden. Veel boeken gaan over een Indische of Indonesische achtergrond, waarin de geschiedenis, tradities, en bepaalde woorden terugkomen. Zo worden woorden uitgelegd die je binnen de familie kunt horen. We hebben ook een aanbod van wenskaarten met woordspelingen en er komt binnenkort een memoryspel aan. Onze ambitie is om de collectie uit te breiden met onder andere de Surinaamse cultuur.”
Wat voor reacties krijgen jullie?
“Veel mensen zeggen dat het heel fijn is en dat het hiervoor tijd is. Laatst ontvingen we een mooi persoonlijk bericht dat iemand dit ontzettend had gemist in diens jeugd. Er zijn ook mensen die eerst een vraagteken hebben. In mijn familie kregen we ook de vraag of hier interesse in was. Dit generatieverschil laat de bescheidenheid over de eigen cultuur zien. Dat is ook een van de redenen waarom nieuwe Indische generaties op zoek gaan naar de geschiedenis: er is lange tijd niet over gepraat. Het is weggestopt met de gedachte dat ze naar voren kijken en willen assimileren. De nieuwe generatie draait ook mee, maar ze willen wel weten waar ze vandaan komen.”
Hoe geven jullie je verschillende achtergronden door aan Aiko?
“De webshop is een bewuste keuze als erfenis voor haar. We hopen dit nalatenschap zich blijft ontwikkelen. Mijn vriend is freelance cateraar: hij houdt van koken en experimenteren met gerechten. Hij leert ook onze familiegerechten. Eten is altijd een goede manier om culturen door te geven.”
Wat kunnen we in de toekomst van jullie verwachten?
“We willen graag een fysieke winkel openen, gecombineerd met een coffeecorner bij ons in de buurt. We hebben bewust gekozen om met een webshop te starten, zodat we kunnen zien wat hierbij komt kijken en onze naam kunnen vestigen. Ook willen we ons aanbod uitbreiden naar verschillende culturen buiten Azië, passend bij het multiculturele karakter van onze wijk.”
Heb je een boekentip?
“Ogen die schitteren in de hoekjes is een heel mooi boek. Het is erg herkenbaar voor mensen met monolid-ogen. Hoewel het Chinese invloeden heeft, gaat het niet alleen over Chinees zijn. Daarnaast wordt Kleuren, kleuren, overal kleuren veel verkocht. Dit boek gaat over kunst en experimenteren met kleuren. Het vouwt uit met flapjes en heeft prachtige tekeningen. Hierin zie je een Aziatisch kindje, maar het gaat niet over haar achtergrond. Ook Hertje gaat de zon achterna is een mooi en avontuurlijk boek. In de illustraties zie je Aziatische invloeden terug. Via onze Instagram-pagina delen we elke week drie boekentips.”
Dit bericht op Instagram bekijken
